Презентація."Strukturalno-semantyczna charakterystyka polskich jednostek frazeologicznych z komponentem “ŚWIAT”"

Strukturalno-semantyczna charakterystyka polskich jednostek frazeologicznych z komponentem “ŚWIAT”Nadzorca naukowy: Melnyk Oksana, nauczycielka języka polskiego i literatury światowej szkoły ogulnoedukacyjnej na wsi Balkiwtci. Mirza Włodzimierz. Uczeń 10 klasy szkoły ogulnoedukacyjnej na wsi Balkiwtci

Związek frazeologiczny, frazeologizm – utrwalone w praktyce językowej  połączenie dwóch lub więcej wyrazów, którego znaczenie jest odmienne od sensu dyktowanego przez poszczególne wyrazy składające się na związek, w szerszym ujęciu: połączenie wyrazów o zauważalnym stopniu łączliwości, sankcjonowane w pewnej ustalonej formie przez zwyczaj społeczny. Frazeologia została zbadana przez takich naukowców: Charles Bally (Шарль Баллі);Fedor Buslajew; Wictor Winogradow; Oleksander Potebnja;Izmail Sreznewski; Leonid Bułachowski. Leonid Bułachowski Oleksandr Potebnja. Fedor Buslajew

Frazeologia – określenie mające trzy znaczenia:dział językoznawstwa, a dokładnie leksykologii, zajmujący się analizą utrwalonych w danym języku połączeń wyrazowych;zasób charakterystycznych dla danego języka połączeń wielowyrazowych, zwanych związkami frazeologicznymi lub krótko frazeologizmami;specyficzny sposób wyrażania myśli, właściwy dla pewnej osoby lub wyodrębnionego środowiska (np. frazeologia dziennikarska, frazeologia ekonomiczna).

Podział frazeologizmów. Klasyfikacja Stanisław SKORUPKA. Opiera się ona na dwóch kryteriach:– formalnym– semantycznym. Ze względów gramatycznych klasyfikacja ta wyróżnia trzy typy związków frazeologicznych:fraza – są to zdania, które mają charakter mniej lub bardziej utarty, są często powtarzane i są silnie zespolone znaczeniowo. Do fraz zalicza się przysłowia, sentencje, np. Szewc bez butów chodzi; Zły to ptak, co własne gniazdo kala; Co ma wisieć, nie utonie.zwrot – ośrodkiem jest tutaj czasownik lub imiesłów przysłówkowy – przykłady: kochać się na zabój, biorąc pod uwagę, dać drapaka, zgubić wątek;wyrażenie – ośrodkiem jest zwykle rzeczownik, przymiotnik imiesłów przymiotnikowy, przysłówek – przykłady: czerwony kur, słomiany zapał, ziarno niezgody.

Wg Andrzeja Lewickiego ze względu na sposób funkcjonowania znaczenia frazeologizmy dzielą się na: Frazy np. zegar bije, czas ucieka, wyszło szydło z worka, ręce opadają, na dwoje babka wróżyła; Zwroty np. ktoś trzęsie się jak galareta, ktoś śpi jak suseł, akcje idą w górę;Wyrażenia rzeczownikowe np. biały kruk; twardy orzech do zgryzienia; ni to, ni sio; kula u nogi; kukułcze jajo; pies ogrodnika;Wyrażenia określające np. jaki taki, pierwszy lepszy, z krwi i kości, z duszą na ramieniu, krótko i węzłowato, na chybcika, (cicho) jak makiem zasiał, jak z krzyża zdjęty;Wskaźniki frazeologiczne np. że też; też mi coś; rzecz jasna; otóż to.

Klasyfikacja semantyczna wg Wiktor Winogradow zrosty frazeologiczne;całostki frazeologiczne; Frazeologiczne połączenia. Więc, spróbowaliśmy opisać głόwne problemy frazeologii, zapoznaliśmy się z rόżnymi poglądami naukowcόw na frazeologie i frazeologizm. Oprόcz tego zapoznaliśmy się z wieloma klasyfikacjami jednostek frazeologicznych i porόwnywaliśmy głόwne ich cechy za pomocą przeczytanych nami prac rόżnych naukowcόw. Wiktor Winogradow

Strukturalno-semantyczna charakterystyka polskich jednostek frazeologicznych z komponentem “ŚWIAT”Komponent «świat» wchodzi do składu wielu związkόw frazeologicznych, ponieważ «świat» traktuje się w kilku znaczeniach, przeważnie abstraktnych. Rozpatrzymy niektóre z nich: kula ziemska, Ziemia jako planetamiejscowość lub miejscowości, obce, dalekie strony; ogόł wszystkich ciał niebieskich, kosmos; każdy możliwy ośrodek życia lub cywilizacji.

Frazy:όsmy cud świata – щось надзвичайно гарне;świat jest piękny – варто жити, нема смислу нарікати, непокоїтись;koniec świata – гармидер, балаган, який виникає внаслідок накопичення справ, проблем;świat jest mały – в неочікуваному моменті і місці легко зустріти когось знайомого;świat się do góry nogami przewraca – все відбувається по-іншому, змінюється у гірший бік;świat deskami / dechami zabity – місцевість, що знаходиться далеко від великого міста, цивілізації;Funkcjonalna klasyfikacjabadanych frazeologizmów

Zwroty:umierać dla świata – зривати зв’язки з людьми, перестати брати участь у суспільному житті;być na świecie – існувати, жити;gonić, ganiać po świecie – подорожувати по світу, перебувати за кордоном;zobaczyć kawałek świata – подорожуючи побачити багато нових місць;świat sobie zawiązać – позбутись можливості саморозвитку;zdobyć świat – здобути успіх, славу, визнання.

Wyrażenia rzeczownikowe:świat materialny – повний загал речей і явищ, без духовності;świat (lekarski, prawniczy, artystyczny) – якась певна професійна група;szeroki świat – далекі, віддалені краї, околиці, землі;dookoła świata – доокола планети, кругом Землі;dach świata – гори Гімалаї;elegancki świat – середовище заможних людей, котрі дбають про вигляд, манери. Wyrażenia określjące:stary jak świat – дуже старий, той, що існує від незапам’ятних часів;ktoś czuje się jakby świat do niego należał – хтось є надто впевненим в собі;coś, ktoś jakiego świat nie widział – про річ чи особу, що унікальним, неповторним, не баченим дотепер у суспільстві;

Grupy tematyczne jednostek frazeologicznych z komponentem “świat” jednostki frazeologiczne ze znaczeniam kula ziemska, Ziemia jako Planeta albo jakaś jej część, miejscowość, kraina (dookoła świata);frazeologia oznaczająca życie (koniec świata);frazeologia oznaczająca śmierć (ktoś zostawił kogoś samego na świecie);frazeologia oznaczająca czas (stary jak świat);jednostki frazeologiczne z komponentem “świat” ze znaczeniam “nigdy” (nigdy w świecie)

Wnioski. Rozpatrywana jest frazeologia jak rozdział nauki. Jej kulturalna specyfika użycia w języku ukraińskim i polskim, tak że i rozwój historyczny. Po przeprowadzonej analizie możemy stwierdzić, że komponent «świat» wchodzi do składu wielu związkόw frazeologicznych, ponieważ «świat» traktuje się w kilku znaczeniach, przeważnie abstraktnych. Bardzo często leksema «świat» służy dla uogólnienia ludzi, terytoriόw, rzeczy, emocji i nawet czasu. Określa się typowe znaczenia semantyczne komponentu «świat» w języku polskim i ukraińskim. Wytłumaczenie znaczenia symbolicznego jednostek z komponentem «świat» na terytoriach Ukrainy i Polski. Analizowano wpływ frazeologii z badanym komponentem na ogólną treść frazeologii.