Тема. Час. Вивчення диграфу dz на основі слів. Дієслова теперішнього часу. Порядкові числівники.
Мета. Дати учням поняття про час доби, про офіційне й неофіційне спілкування; закріпити знання про дієслова теперішнього часу; формувати знання про порядкові числівники, зміну їх форми за родами удосконалювати орфоепічні вміння при вимові слів; розвивати мовну здогадку; удосконалювати навички аудіювання слів, словосполучень, найпростіших речень; розвивати техніку читання, говоріння й перекладу; виховувати повагу до старших.
Обладнання: підручник M.Małolepsza, A.Szymkiewicz «Hurra!!! Po polsku 1»; зошит вправ «Zeszyt ćwiczeń 1»; книга для читання польською W.Mastylak «Czytaj i ćwicz. 5 klasa»; робочі зошити; аудіоматеріали; тексти для читання; нетбуки.
Тип уроку. Комбінований урок.
Проведення уроку
I. Організаційний момент.
Привітання. Оцінка готовності та емоційного стану учнів. Перевірка присутності учнів на уроці.
II. Перевірка домашнього завдання.
1. Розповісти, як проходять Великодні свята у ваших домівках.
2. Повторити назви місяців та днів тижня.
3. Перевірити вивчення нових слів.
4. На прикладі іменника чоловічого роду повторити відмінювання іменника за відмінками.
ІІІ. Повідомлення теми й мети уроку.
ІV. Мотивація навчальної діяльності.
V. Осмислення змісту та технології виконання системи необхідних навчальних дій.
Kількісні числівники від 0 до 100:
0 zero
1 jeden
2 dwa
3 trzy
4 cztery
5 pięć
6 sześć
7 siedem
8 osiem
9 dziewięć
10 dziesięć
11 jedenaście
12 dwanaście
13 trzynaście
14 czternaście
15 piętnaście
16 szesnaście
17 siedemnaście
18 osiemnaście
19 dziewiętnaście
20 dwadzieścia
21 dwadzieścia jeden
22 dwadzieścia dwa
23 dwadzieścia trzy
24 dwadzieścia cztery
25 dwadzieścia pięć
26 dwadzieścia sześć
27 dwadzieścia siedem
28 dwadzieścia osiem
29 dwadzieścia dziewięć
30 trzydzieści
40 czterdzieści
50 pięćdziesiąt
60 sześćdziesiąt
70 siedemdziesiąt
80 osiemdziesiąt
90 dziewięćdziesiąt
100 sto
Порядкові числівники від 1 до 24:
Якщо біля цифри стоїть крапка, то такий числівник – порядковий. Порядкові числівники означають порядок предметів при лічбі. Вони відмінюються як прикметники, мають категорію роду та відмінка:
1. – pierwszy (-a, -e)
2. – drugi (-a, -e)
3. – trzeci (-a, -e)
4. – czwarty (-a, -e)
5. – piąty (-a, -e)
6. – szósty (-a, -e)
7. – siódmy (-a, -e)
8. – osmy (-a, -e)
9. – dziewięty (-a, -e)
10. – dziesiąty (-a, -e)
11. – jedenasty (-a, -e)
12. – dwunasty (-a, -e)
13. – trzynasty (-a, -e)
14. – czternasty (-a, -e)
15. – piętnasty (-a, -e)
16. – szesnasty (-a, -e)
17. – siedemnasty (-a, -e)
18. – osiemnasty (-a, -e)
19. – dziewiętnasty (-a, -e)
20. – dwudziesty (-a, -e)
21. – dwudziesty pierwszy (-a, -e)
22. – dwudziesty drugi (-a, -ie)
23. – dwudziesty trzeci (-ia, -ie)
24. – dwudziesty czwarty (-a, -e)
Godziny
01.00 pierwsza (w nocy) o/wpół do/pięć po pierwszej za pięć pierwsza
02.00 druga (w nocy/nad ranem) o drugiej
03.00 trzecia (nad ranem/rano) o trzeciej
04.00 czwarta (nad ranem/rano) o czwartej
05.00 piąta (rano) o piątej
06.00 szósta (rano) o szóstej
07.00 siódma (rano) o siódmej
08.00 ósma (rano) o ósmej
09.00 dziewiąta (rano) o dziewiątej
10.00 dziesiąta (przed południem) o dziesiątej
11.00 jedenasta (przed południem) o jedenastej
12.00 dwunasta (południe/w południe) o dwunastej
13.00 pierwsza po południu (trzynasta)
14.00 druga po południu (czternasta)
15.00 trzecia po południu (piętnasta)
16.00 czwarta po południu (szesnasta)
17.00 piąta po południu (siedemnasta)
18.00 szósta wieczorem (osiemnasta)
19.00 siódma wieczorem (dziewiętnasta)
20.00 ósma wieczorem (dwudziesta)
21.00 dziewiąta wieczorem (dwudziesta pierwsza)
22.00 dziesiąta wieczorem/w nocy (dwudziesta druga)
23.00 jedenasta w nocy (dwudziesta trzecia)
00.00 dwunasta w nocy (północ)
Pytamy o godzinę
KTÓRA JEST GODZINA? – це питання ставимо, коли хочемо дізнатися, котра зараз година. Для визначення часу використовуються порядкові (godzina pierwsza, druga, trzecia) та кількісні числівники (minuty pięć, dziesięć, dwadzieścia).
Która godzina? Jest 9.10 - dziewiąta dziesięć
Która jest godzina? Jest 2.05 - druga pięć
У польській мові, як і в українській, при називанні години користуємося формами офіційного та неофіційного стилю:
Przepraszam, która godzina?
Przepraszam Pana/Panią, która godzina?
Która godzina?
Masz zegarek? Która godzina?
Czy ma Pan/Pani zegarek?
Czy wie Pan/Pani może, która jest teraz godzina?
Czy może mi Pan/Pani powiedzieć, która jest teraz godzina?
Która godzina?
12.00 (Jest) dwunasta.
12.01 Jest minuta po dwunastej.
12.02 Dwie po dwunastej.
12.05 Jest pięć po dwunastej.
12.15 Jest piętnaście po dwunastej./Jest kwadrans po dwunastej.
12.20 Jest dwadzieścia po dwunastej.
12.25 Jest za pięć wpół do pierwszej.(Jest dwunasta dwadzieścia pięć.)
12.30 Jest dwunasta trzydzieści/Jest wpół do pierwszej.
12.31 Jest minuta po wpół do pierwszej.
12.32 Dwie po wpół do pierwszej.
12.35 Jest pięć po wpół do pierwszej./Jest za dwadzieścia pięć pierwsza.
12.40 Jest za dwadzieścia pierwsza.
12.45 Jest za piętnaście pierwsza./Jest za kwadrans pierwsza.
12.55 Jest za pięć pierwsza.
12.58 Jest za dwie pierwsza.
12.59 Jest za minutę pierwsza.
13.00 Jest pierwsza. (Jest dokładnie pierwsza./Jest punkt pierwsza.)
Іменник godzina після прийменника za стоїть у формі знахідного відмінка: za godzinę:
Za godzinę mam spotkanie. - Через годину в мене зустріч.
Za kwadrans idę na obiad. - За чверть години я йду обідати.
Za tydzień jest konferencja. - Через тиждень буде конференція.
A: Która godzina?
B: Jest trzecia.
A: Trzecia? Tak późno?
B: Tak, jest dokładnie trzecia.
A: Musze już iść. Trzymaj się!
B: Dokąd tak się spieszysz?
A: Umówiłam się z Andrzejem do kina. Film zaczyna się za pół godziny. Do jutra!
Прочитайте й запам'ятайте:
Za pół godziny kończę pracę. - За півгодини я закінчу роботу.
Za pięć minut idę do domu. - Через п'ять хвилин я йду додому.
Za dziesięć minut idę na obiad. - Через 10 хвилин я йду обідати.
Час доби – Kiedy?
Rano
W południu (12:00)
Po południu
Wieczorem
O północy (24:00 albo 00:00)
Dziś, dzisiaj
Wczoraj
Przedwczoraj
Jutro
Pojutrze
Поставити у правильній відмінковій формі годину:
Przykład: Piotr wstaje zwykle (8.00) o godzinie ósmej.
Anna bierze prysznic (7.30) …
Marte je zwykle śniadanie (8.15) …
Tom idzie na zajęcia (9.45) …
Piotr uczy polskiego od (13.35) do (14.50) …
(13.35) … Marte wychodzi z biblioteki.
Margit dzwoni do Roberta (16.50) …
Ola kupuje książkę około godziny (17.30) …
Anna czyta czasopismo … (15.15) … … (15.45) …
Margit słucha muzyki niemal że każdego wieczora pomiędzy (19.30) … i (20.30) …
Wszyscy kładą się spać nie później niż (23.30) …
VI. Фізкультхвилинка.
A gimnastyka dobra sprawa
Dla nas wszystkich to zabawa
Ręce w górę i w przód i w bok
Skok do przodu, w górę skok.
VIІ. Узагальнення і системaтизація знань
Робота з текстом:
ZEGARY
1. zegar ścienny
2. zegarek
3. budzik
4. mała wskazówka
5. duża wskazówka
6. sekundnik
Zegar і godzina
Na ścianie wisi zegar. To jest ścienny zegar. Oto mały zegarek. To jest kieszonkowy zegarek. To jest wskazówka zegarka. To są dwie wskazówki. Jedna wskazówka jest mała. Druga wskazówka jest duża. Duża wskazówka wskazuje minuty. Mała wskazówka wskazuje godziny. Ta maleńka wskazówka wskazuje sekundy.
Która jest teraz godzina? Teraz jest dziewiąta godzina. Teraz jest lekcja. Czy wszyscy towarzysze są obecni na lekcji? Jestem na lekcji polskiego. Jesteśmy na lekcji polskiego. Czy jesteś słuchaczem? Uczniowie, wy jesteście słuchaczami. Ja jestem nauczycielką. Już jest kwadrans na dziewiątą. Czy już jest wpół do dziesiątej? Nie, uczniowie, teraz jest trzy kwadranse na dziesiątą. Za piąć minut — przerwa. Kiedy jest koniec lekcji? Koniec lekcji jest dziesięć po jedenastej.
VIII. Підсумок уроку.
IX. Повідомлення та пояснення домашнього завдання.